Cechy narzędzi mikrochirurgicznych

narzędzia mikrochirurgiczne

MATERIAŁY I KONSTRUKCJA NARZĘDZI MIKROCHIRURGICZNYCH

Instrumenty mikrochirurgiczne to kluczowe narzędzia w rękach chirurga. Precyzja i dokładność końcówki narzędzia, którą można zweryfikować tylko przy dużym powiększeniu, musi być doskonała i musi wspierać umiejętności operatora.

Techniki mikrochirurgiczne są używane głównie do zespalania małych naczyń krwionośnych oraz łączenia nerwów, a także w okulistyce, otolaryngologii, neurochirurgii, chirurgii plastycznej, ortopedii.

Podstawowymi czynnikami wpływającym na konstrukcje narzędzia mikrochirurgicznego są:

  • Dbałość o dobrą widoczność i możliwość manipulacji w małym polu operacyjnym
  • Odpowiednia relacja pomiędzy uchwytem narzędzia a odpornością tkanek na deformację i penetrację
  • Odpowiedni dobrany precyzyjny uchwyt. Nie powinien być on zbyt cienki, aby zapobiec ślizganiu narzędzia pomiędzy palcami
  • Odpowiednie wykończenie powierzchni, aby uniknąć refleksów świetlnych oraz zapewnić odpowiedni kontrast do otaczających tkanek np. matowanie oraz anodyzowanie (np. anodyzacja tytanu na kolor niebieski).
  • Odpowiednio dobrane i precyzyjnie mierzone siły zwierana narzędzi chwytnych/zaciskających aby zapobiec uszkodzeniu delikatnych tkanek
  • Odpowiedni dobrany środek ciężkości narzędzia

Delikatne narzędzia mikrochirurgiczne są wykonywane są często pod szkłem powiększającym lub nawet mikroskopem, zgodnie z najwyższymi standardami. Każde narzędzie jest kontrolowane z wykorzystaniem sztywnych standardów kontroli jakości, co zapewnia wysoką precyzję narzędzi dedykowanych specjalnie do mikrochirurgii.

Ważne jest, aby wziąć pod uwagę długość instrumentu, zwracając szczególną uwagę na głębokość pola operacyjnego. Na przykład instrumenty o długości 11 centymetrów mogą być używane tylko wygodnie na powierzchni lub bardzo blisko niej. Każdy dodatkowy centymetr instrumentu pozwala na znacznie głębszą pracę. Najdłuższe instrumenty są przeznaczone do zabiegów obejmujących głębokie pola operacyjne lub w obszarach, w których użycie krótszych narzędzi nie jest praktyczne.

Ogólnie rzecz biorąc, instrumenty o długości 15 cm lub krótsze są zwykle używane do chirurgii dłoni, podczas gdy instrumenty o długości 18 cm lub dłuższe są zwykle używane w procedurach obejmujących swobodne przenoszenie tkanek (wolne płaty). Dłuższe narzędzia mikrochirurgiczne wymagają pewnych dodatkowych rozwiązań konstrukcyjnych zapewniających wysoką precyzję części pracującej. Dodatkowo w przypadku dłuższych i masywniejszych narzędzi do mikrochirurgii stosuje się często zamiast stali nierdzewnej tytan lub jego stopy. Tytan jest o 40% lżejszy od stali nierdzewnej co ma ogromne znaczenie podczas długich i precyzyjnych zabiegów chirurgicznych. Dodatkowo tytan jest niemagnetyczny, dlatego może być stosowany w zabiegach z wykorzystaniem pola magnetycznego, np. w neurochirurgii.

PINCETY MIKROCHIRURGICZNE

Jedną z największych przeszkód na początku mikrochirurgii było znalezienie narzędzi, które byłyby wystarczająco delikatne, aby ułatwiać tę pracę. Tradycyjne narzędzia były oczywiście zbyt prymitywne do tych zadań. Popularne są dzisiaj modele pincet mikrochirurgicznych to tzw pincety jubilerskie, zwane również zegarmistrzowskimi lub szwajcarskimi. Występują one w kilku wariantach i szerokościach czubków, nawet do 0,1 mm. Cechą charakterystyczną tych pincet są wąskie ostre czubki. Ich długość całkowita wynosi zazwyczaj 100-120 mm. Tego typu pincety stosowane są również w genetyce do preparowania materiału genetycznego. Doskonale sprawdzają się również przy transplantacji włosów.

Bardzo precyzyjnymi pincetami są również pincety okulistyczne, np. pincety do tęczówki Iris. Części pracujące tych pincet musza  być wykonane z najwyższa precyzją. Nawet niewielka wada, np. źle schodzące się czubki, może znacznie utrudnić operację lub nawet uszkodzić delikatną tkankę oka.

Na uwagę zasługuje pinceta  mikrochirurgiczna Adson. Ten model pincety ma szeroki mocny uchwyt i wąska końcówkę, co umożliwia lepsza kontrolę i precyzje podczas zabiegów na delikatnych tkankach.

Pinceta ADSON

Często stosowaną w mikrochirurgii pincetą jest również pinceta GRAEFE. Posiada ona szereg małych delikatnych ząbków umożliwiających pewny chwyt delikatnych tkanek.

Dłuższe pincety mikrochirurgiczne posiadają często tzw kołek naprowadzający, który zapewnia precyzyjne schodzenie się czubków, nawet w przypadku dłuższych narzędzi.

W przypadku konieczności użycia dłuższych pincet w mikrochirurgii często używa się również pincet z okrągłych uchwytem, np. w kardiochirurgii, chirurgii naczyniowej, neurochirurgii. Manipulowanie okrągłym uchwytem umożliwia wykonywane małych precyzyjnych ruchów przez chirurga w przypadku operowania delikatnych tkanek.

Pincety mikrochirurgiczne z okrągłą rączką

Czubki pincet mikrochirurgicznych są często diamentowane, aby zapobiec wyślizgiwaniu delikatnych tkanek bez ryzyka ich uszkodzenia.

Narzędzia z tzw. przeciwwagą zaprojektowane tak, aby umieścić środek ciężkości (punkt równowagi) w przestrzeni między kciukiem a palcem wskazującym. Osiąga się to poprzez dodanie lekkiej przeciwwagi do proksymalnego końca instrumentu. Konstrukcja wyważonych instrumentów poprawia wrażenia dotykowe, pomagając w lepszej kontroli i precyzji. Zrównoważone instrumenty są mniej męczące w obsłudze, zwłaszcza podczas długotrwałych zabiegów.

NOŻYCZKI MIKROCHIRURGICZNE

Nożyczki mikrochirurgiczne

Dobre nożyczki mikrochirurgiczne powinny posiadać następujące cechy:

  • Wyjątkowo płynne cięcie na całej długości ostrza
  • Minimalną siłę zamykania podczas pracy dzięki równomiernemu rozkładowi nacisku wzdłuż ramion

Nożyczki mikrochirurgiczne zazwyczaj zamiast pierścieniowych uchwytów posiadają okrągłe lub płaskie  ramiona połączone ze sobą za pomocą sprężyny, co zapobiega użyciu zbyt dużej siły nacisku podczas cięcia delikatnych tkanek. Taki uchwyt zapewnia również lepszą widoczność pola operacyjnego.

Wśród nożyczek mikrochirurgicznych można spotkać modele z uchwytem bagnetowym, które są stosowane głównie w neurochirurgii.

IGŁOTRZYMACZE MIKROCHIRURGICZNE

Igłotrzymacze mikrochirurgiczne

Igłotrzymacze mikrochirurgiczne powinny spełniać następujące wymagania:

  • Pewny chwyt nawet najmniejszej igły i najdelikatniejszego materiału dzięki równoległemu zamknięciu na całej długości szczęki
  •  łatwe wiązanie delikatnego materiału do szycia.
  • nacisk zamykający powinien być precyzyjnie skalibrowany, aby ułatwić trzymanie instrumentu, jednocześnie minimalizując zmęczenie dłoni
  • Bezpieczna obróbka szwów poprzez wyeliminowanie ostrych krawędzi

Igłotrzymacze mikrochirurgiczne podobnie jak nożyczki zamiast pierścieniowych uchwytów posiadają okrągłe lub płaskie  ramiona połączone ze sobą za pomocą sprężyny.

POZOSTAŁE NARZĘDZIA MIKROCHIRURGICZNE

W mikrochirurgii stosuje się również szereg innych narzędzi, jak np. okrągłe uchwyty do ostrzy mikrochirurgicznych ze specjalnym mocowaniem na mikroostrza. Dzięki takiej budowie idealnie sprawdzają się podczas zabiegów wymagających najmniejszych i najbardziej precyzyjnych cięć.

W mikrochirurgii stosuje się również haczyki mikrochirurgiczne, przeznaczone głównie do małych ran i nerwów. Haczyki do ran  doskonale nadają się do bardziej delikatnych zabiegów w chirurgii plastycznej, między innymi do chwytania delikatnych tkanek podczas plastyki powiek lub chirurgii ręki w celu zmniejszenia niepożądanego urazu skóry właściwej.

Pozostałe narzędzi stosowane w mikrochirurgii to np.:

  • Rozwórki – wykonane zazwyczaj z cienkiego drutu, używane głównie w okulistyce, chirurgii ręki oraz chirurgii plastycznej
  • Sondy mikrochirurgiczne, rozszerzadła do naczyń
  • Narzędzia do mikrochirurgii ucha– w zestawach można spotkać miniaturowych rozmiarów nożyki, ubijaki, łyżeczki, podważki, haczyki. Narzędzia te maja specjalnie wyprofilowany szeroki  uchwyt
  • Mikro zaciski i klipsy do naczyń- zazwyczaj wykonane z tytanu w celu obniżenia ich wagi. Ich siła zamykania musi być precyzyjnie dobrana, aby szczelnie zamknąć naczynia bez ryzyka ich uszkodzenia.
  • Specjalistyczne narzędzia do okulistyki, jak rozszerzadła do kanalików łzowych, igły i dłuta do ciał obcych, łyżeczki do gradówek