Pincety chirurgiczne znajdują zastosowanie w różnych zabiegach z zakresu medycyny, chirurgii i stomatologii. Służą do chwytania i manipulowania tkankami lub innymi wyrobami.
Pincety ze względu na zastosowanie oraz budowę części pracującej dzielimy na:
- Anatomiczne– do chwytania delikatnych tkanek (naczynia, błony) oraz tamponów i zdejmowania szwów, zazwyczaj posiadają nacięcia na czubkach zapobiegające zapewniające lepszy uchwyt
- Chirurgiczne– do chwytania twardych tkanek i przytrzymywania brzegów rany podczas szycia, posiadają na czubkach ząbki, nachodzące na siebie podczas zwierania
Zarówno pincety anatomiczne i chirurgiczne produkowane są jako modele STANDARD i MEDIUM (o szerokości czubka 2,0 mm- 5 mm) oraz modele delikatne o cieńszych czubkach np. CUSHING, GERALD, MICRO-ADSON, IRIS, pincety mikrochirurgiczne i okulistyczne.
Pincety delikatne (mikrochirurgiczne) służą do przesuwania, zabezpieczania lub przytrzymywania drobnych naczyń krwionośnych, delikatnej tkanki i innych delikatnych materiałów podczas zabiegów chirurgicznych. Mogą być używane do usuwania ciał obcych lub materiału z pola operacyjnego. Zostały zaprojektowane z mikro końcówkami do zastosowania w delikatnych operacjach lub miejscach chirurgicznych o ograniczonej przestrzeni. Często w celu zapewnienia precyzyjnego schodzenia się czubków, pincety te zaopatrzone są w kołek naprowadzający.
Jednymi z najbardziej precyzyjnych modeli pincet są tzw. pincety jubilerskie o ostro zakończonym delikatnym czubku. Ze względu na swoja precyzje używane są często również w genetyce, elektronice, kosmetyce (do aplikacji sztucznych rzęs).
Wysoka precyzja wykonania charakteryzują się również pincety okulistyczne. Czubki tych pincet nie mogą posiadać ostrych krawędzi, muszą również idealnie się schodzić.
W delikatnych pincetach chirurgicznych ząbki muszą być bardzo delikatne, aby bezpiecznie trzymać tkankę.
Do pincet precyzyjnych należą również pincety z okrągłą rączką, która umożliwia manipulację delikatnymi tkankami. Czubki tych pincet są często pokrywane powłoką z węglika wolframu dla zapewnienie lepszego uchwytu tkanki. Precyzyjny uchwyt delikatnych tkanek zapewniają pincety mikrochirurgiczne z kółkiem lub pincety atraumatyczne, posiadające delikatne nacięcia na czubkach.
Specjalnym modelem pincety precyzyjnej jest pinceta ADSON o szerokim krótkim uchwycie i cienkich delikatnych czubkach.
Inne rozwiązania konstrukcyjne dla dokładnych pincet chirurgicznych to:
- Specjalne nacięcia na uchwytach np. nacięcia krzyżowe, piramidki, nacięcia typu „piłka golfowa” ułatwiające manipulację narzędziem
- Wykonanie pincet z tytanu- tytan jest lżejszy od stali nierdzewnej
- Ograniczenie wagi narzędzia poprzez tworzenie np.; okienek lub wydrążeń w uchwytach
- Specjalne konstrukcje stopki z tzw. przeciwwagą zapewniającą lepszy balans podczas operacji
Kontrola jakości pincet precyzyjnych musi być niezwykle dokładna, często przebiega pod mikroskopem w celu oceny precyzji wykonania części pracujących. Istotną cechą dokładnego narzędzia jest jego odpowiedni balans podczas operacji w celu ułatwienia pracy chirurga podczas wykonywania precyzyjnych ruchów.