Wymagania ogólne dotyczące czystości narzędzi
Dostateczny stopień czystości jest podstawowym warunkiem skutecznej sterylizacji. Instrumenty muszą być sprawdzone wzrokowo i dotykowo oraz makroskopowo, czy są czyste, tzn. wolne od widocznych pozostałości.
Kontrolę przeprowadza się wzrokowo. Szczególnie starannej kontroli wymagają krytyczne obszary, takie jak uchwyty, przeguby czy rowki w szczękach kleszczy i pincet, a zwłaszcza przyrządy o atraumatycznym ząbkowaniu (pincety atraumatyczne).
Jeśli istnieją wątpliwości co do czystości, szczególnie przy narzędziach z pustymi przestrzeniami, należy przeprowadzić chemiczne wykrywanie białka lub krwi.
Wszystkie narzędzia o wąskim świetle, takie jak kaniule itp. muszą być sprawdzone pod względem drożności. Niedrożne instrumenty należy poddać dodatkowej obróbce. Jeśli to nie poskutkuje, narzędzia należy wymienić.
Instrumenty wyczyszczone w niedostatecznym stopniu należy wyczyścić ponownie, a następnie odpowiednio wypłukać.
Instrumenty z włoskowatymi pęknięciami w obszarze przegubów i/lub instrumenty uszkodzone, wygięte lub zużyte w inny sposób należy wymienić, ponieważ nie spełniają już swojej funkcji lub spełniają ją w niewystarczającym stopniu.
Instrumenty z pozostałościami korozji lub uszkodzoną powłoką chromową/niklową należy traktować w sposób specjalny. W przypadku instrumentów z przebarwieniami i/lub plamami nie ma konieczności traktowania ich w sposób specjalny.
Przed kontrolą funkcjonowania narzędzi należy przeprowadzić działania z zakresu konserwacji czyli nanoszenie środków konserwujących na narzędzia w obrębie przegubów, zamków lub gwintów i na powierzchniach ślizgowych, np. przy zaciskach, nożycach, sztancach, po starannie przeprowadzonym myciu i dezynfekcji.
Wymagania w stosunku do środków konserwujących do instrumentarium chirurgicznego:
• środek na bazie oleju parafinowego/wazelinowego, zgodnie z obowiązującą farmakopeą europejską lub amerykańską
• biokompatybilność
• możliwość sterylizacji parą oraz przepuszczalność dla pary
Narzędzia muszą być schłodzone do temperatury panującej w pomieszczeniu. Środki konserwujące należy nanosić ręcznie w sposób celowy na przeguby, części gwintowane i płaszczyzny poślizgu.
Prawidłowe funkcjonowanie instrumentów należy zagwarantować poprzez ich kontrolę. W tym celu należy złożyć wszystkie zdemontowane na części instrumenty. O ile jest to wymagane, po przeprowadzeniu kontroli instrumenty należy ponownie rozłożyć na części w celu sterylizacji.
Wyroby medyczne oddawane do naprawy należy ze względów higienicznych poddać kompletnemu cyklowi przygotowania do ponownego użycia.
Po przeprowadzonej kontroli należy w celu uniknięcia uszkodzeń podczas transportu, ponownie umieścić i przechowywać instrumenty mikrochirurgiczne w przeznaczonych do tego celu uchwytach wzgl zabezpieczyć je przed przesuwaniem w odpowiednich stojakach.
Przed kontrolą działania należy instrumenty przegubowe i instrumenty z częściami gwintowanymi nasmarować olejem medycznym (opakowanie aerozolowe z końcówką lub butelka z zakraplaczem) we właściwych miejscach.
Kontrola narzędzi
1. Wszystkie narzędzia niezależnie od ich rodzaju należy sprawdzić pod kątem braku uszkodzeń mechanicznych takich jak pęknięcia, wgniecenia, odkształcenia, wyszczerbienia, rdzawe naloty na narzędziach, ślady korozji.
2. Narzędzia posiadające wkręty, śruby, nity, sprężynki oraz inne elementy mocujące (nożyczki, kleszcze)- sprawdzić czy na łączeniach nie ma luzów, czy łączenia są stabilne.
3. Narzędzia z zamkami, zapadkami (igłotrzymacze)- sprawdzić poprawność zamykania/otwierana. Zamki/zapadki nie powinny się samoistnie otwierać oraz blokować przy próbie otwarcia.
Pozostałe czynności kontrolne są uzależnione od funkcji narzędzia i powinny być przeprowadzone w warunkach możliwie jak najbardziej zbliżonych do ich klinicznego zastosowania. Poniżej podane są rekomendowane testy funkcyjne. Nie wyczerpują one jednak całego zakresu testów, które mogą być również dobrane przez wykwalifikowany personel dokonujący przygotowania instrumentarium. W razie konieczności należy zapewnić odpowiedni sprzęt i materiały umożliwiający dokładne sprawdzenie narzędzi.
W przypadku, gdy uszkodzenie zostanie wykryte na etapie zastosowania klinicznego, należy zaprzestać natychmiast użytkowania takiego narzędzia.
Specjalne testy dla poszczególnych typów narzędzi:
• Pincety– sprawdzić pod kątem równomiernego schodzenia się czubków. Pincety anatomiczne- rowki powinny równomiernie zachodzić na siebie, pincety chirurgiczne ( z ząbkami)- ząbek powinien wchodzić w rowek, przy otwieranie nie powinien się blokować, Pincety mikrochirurgiczne z wąskimi, delikatnymi czubkami- sprawdzić pod kątem deformacji czubków, w razie konieczności użyć lupy
• Pincety z nasypem diamentowym- sprawdzić ciągłość powłoki diamentowej
• Skalpele i noże chirurgiczne- sprawdzić pod kątem braku wyszczerbień oraz przeprowadzić test ostrości na grubej folii z tworzywa (0,05 do 0,1 mm). Folia powinna zostać przecięta jednym gładkim cięciem. Nożyki oczne sprawdzać na cienkim kawałku skóry (dwoiny bydlęcej)
• Nożyczki- sprawdzić pod kątem braku wyszczerbień oraz przeprowadzić test cięcia na tkaninie/bandażu. Ilość warstw materiału dobrać odpowiednio do modelu nożyczek (im cięższy model tym grubszy materiał). Nożyczki mikrochirurgiczne ze sprężyną można testować również poprzez cięcie 2 warstw rękawiczek lateksowych. Nożyczki powinny pracować gładko, nie zacinać się.
• Igłotrzymacze- przetestować na odpowiednio dobranym szwie chirurgicznym. Przy zamkniętym zamku, szew nie powinien się wyślizgnąć
• Igłotrzymacze z zamkiem/zapadką- zamek/zapadka powinna pracować gładko, nie zacinać się. Zapadka nie powinna samoistnie się rozpinać po zamocowaniu igły.
• Narzędzia z twardą wkładką- sprawdzić ciągłość nacięć na wkładkach, czy nie uległy zatarciu. Sprawdzić czy wkładka nie uległa pęknięciu
• Kaniule– sprawdzić drożność poprzez przepłukanie
• Łyżeczki kostne, raspatory, pilniki- przeprowadzić test ostrości na kliszy fotograficznej lub sztywnej folii. Narzędzie powinno powinno zeskrobywać cienkie fragmenty folii
• Haki zginane (przegubowe)- narzędzia po zgięciu powinny się blokować w wybranej pozycji, brasze nie powinny luźno opadać.
• Narzędzia stomatologiczne ręczne- sprawdzić pod względem odkształceń, pęknięć
• Dźwignie korzeniowe- sprawdzić czy nie ma pękniętych, odkształconych końcówek
• Lusterka stomatologiczne- sprawdzić czy nie są zarysowane i jest odpowiednia widoczność
Firma CHIRMED nie określa maksymalnej liczby cykli użycia dla narzędzi wielokrotnego użytku. Okres przydatności do użycia jest zależny od wielu czynników, włącznie ze sposobem i czasem trwania każdego użycia, częstotliwością użycia, warunkami reprocesowania oraz sposobem przechowywania pomiędzy kolejnymi użyciami. Ostrożne i zgodne z przeznaczeniem użytkowanie zmniejsza ryzyko uszkodzenia wyrobu i wydłuża jego żywotność.
Wpływ reprocesowania na funkcje użytkowe narzędzi
Prawidłowo przeprowadzony cykl reprocesowania narzędzi chirurgicznych nie wpływa na ich funkcje użytkowe. Ograniczenia ilości cykli ponownego użycia wynikają z naturalnego zużycia materiałów, szczególnie w przypadku narzędzi tnących oraz narzędzi z delikatnymi końcówkami roboczymi. Prawidłowo przeprowadzona kontrola testy funkcyjne pozwalają wykryć takie zużycie oraz wady wynikające z błędów reprocesowania oraz błędów użytkowych.
Narzędzia należy wykluczyć z ponownego użytkowania, jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono jakąkolwiek z w/w wad.
Wszelkie pytania odnośnie dalszego stosowania, napraw, konserwacji należy kierować do producenta. Nie należy samodzielnie naprawiać narzędzi.
